Sidemount Diving คืออะไร?

หลังๆนักดำน้ำเริ่มนิยมการดำน้ำแบบ sidemount มากขึ้นแล้ว เพื่อเพิ่มความเข้าใจในการดำน้ำแบบ sidemount ให้มากขึ้นสำหรับนักดำน้ำทั่วไป และนักดำน้ำที่สนใจทุกคน

แปลตรงตัว Side-Mount (ไซด์-เม้าท์)

Side: ด้านข้าง

Mount: การติดตั้ง

การเขียนว่า Sidemouth นั้นไม่ได้เกี่ยวข้องกับการดำน้ำแบบ sidemount แต่อย่างไร เราอยากรณรงค์ให้ใช้คำศัพท์และภาษาที่ถูกต้อง เพื่อให้ไม่ให้เขินอายเวลาเขียน hashtag ของคุณในครั้งต่อไป

แนวคิดในการดำน้ำ sidemount เกิดขึ้นเพื่อรองรับความต้องการของนักดำน้ำที่อยากสำรวจเรือจม หรือสำรวจถ้ำที่เป็นที่แคบ มีเพดานอยู่ด้านบนของนักดำน้ำ การนำถังดำน้ำมายึดไว้ที่ด้านข้างลำตัว เพื่อให้การเข้าที่แคบ ทำได้อย่างปลอดภัยมากขึ้น ซึ่งสภาพแวดล้อมที่อันตรายของการดำน้ำถ้ำหรือเรือจม การดำน้ำ sidemount ในช่วงแรกจึงนิยมกันในหมู่ technical diver เท่านั้น

ภายหลัง sidemount diving ถูกนำมาทำตลาดให้กับนักดำน้ำทั่วไปด้วยความเข้าใจว่าสามารถขึ้น-ลง เรือได้ง่ายขึ้น สำหรับผู้ที่มีปัญหาสุขภาพ ไม่ต้องแบกถังหนักๆระหว่างรอลงน้ำ จึงเริ่มเป็นที่นิยมแพร่หลายในหมู่นักดำน้ำทั่วไปในมากขึ้น

รูปทรงอุปกรณ์ที่แนบเข้ากับผู้ใช้มากขึ้น ลดความเทอะทะลง ทำให้การเข้าสู่ตำแหน่งที่แคบที่ backmount เข้าไม่ได้ ก็สามารถทำได้ ลดความเสี่ยงเรื่องการเกี่ยวติดภายในที่แคบ sidemount กับการดำน้ำถ้ำและเรือจมจึงเป็นเรื่องที่แพร่หลาย ถังอากาศที่สามารถนำดำน้ำได้หลายถัง สามารถสลับสับเปลี่ยนใต้น้ำได้ง่าย และส่วนควบคุมทั้งหมดอยู่ด้านหน้าที่ควบคุมได้ง่าย ถือเป็นระบบที่ซ้ำซ้อน (redundancy) ซึ่งถือเป็นสิ่งที่เพิ่มความปลอดภัยในการดำน้ำได้ด้วย เช่นขณะดำน้ำในถ้ำ สามารถวางถังอากาศตามจุดต่างๆทิ้งไว้ เพื่อเป็นแหล่งอากาศสำรองที่สามารถเปลี่ยนใช้ได้ ทำให้การพิสัยการเดินทางทำได้ไกลขึ้น

ข้อดีหลักๆของ sidemount เลยก็คือ

1. เข้าที่แคบได้ง่าย ตำแหน่งถังอยู่ข้างลำตัว ทำให้ diving profile แบนลง เข้าที่แคบได้ง่ายขึ้น

2. ลู่น้ำ Diving profile ที่แบนลง ทำให้พื้นที่หน้าตัดของนักดำน้ำ sidemount โดยรวมน้อยกว่านักดำน้ำแบบ backmount เมื่อเคลื่อนไหวใต้น้ำก็ sidemount จะลู่น้ำกว่า

3. ถอด-ใส่ถังที่ผิวน้ำ/ใต้น้ำได้ ทำให้สามารถวางแผนในการดำน้ำได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น หรือสำหรับนักดำน้ำที่มีปัญหาด้านสุขภาพ ก็สามารถนำถังไปติดตั้งข้างลำตัวที่ผิวน้ำได้ ซึ่งลดโอกาสบาดเจ็บได้ดี

4. นิ่งกว่า การดำน้ำ sidemount น้ำหนักอุปกรณ์จะถูกกระจายไปด้านข้างซ้ายและขวาของนักดำน้ำ เมื่อเทียบกับ backmount ที่น้ำหนักอยู่บนหลัง ทำให้การทรงตัวของ นักดำน้ำ sidemount ปกติแล้วจะนิ่งกว่า

5. เข้าถึงอุปกรณ์ได้ง่ายกว่า อุปกรณ์ทุกอย่างจะอยู่ใต้วงแขนของนักดำน้ำ ทำให้เมื่อมีเหตุฉุกเฉิน สามารถที่จะเข้าถึงวาล์วถังได้ง่ายกว่า

6. ความยืดหยุ่นของระบบอุปกรณ์ เนื่องจาก sidemount นั้นมีหลากหลายสไตล์มาก แต่ละยี่ห้อจะมีเทคนิคและการใช้งานแตกต่างกันออกไป และรวมไปถึงการปรับปรุงวิธีการใช้งานบางอย่างให้เข้ากับตัวนักดำน้ำแต่ละบุคคลได้อีกด้วย ทำให้ sidemount diving ตอบโจทย์เรื่องความยืดหยุ่นในการจัดการอุปกรณ์ดำน้ำ

ข้อเข้าใจผิดของการดำน้ำแบบ sidemount

1. เอาถังไปได้มากกว่า เพราะการดำน้ำ backmount ก็สามารถพกถังเพิ่มเติมลงน้ำได้เช่นกัน หากบอกว่า sidemount 2 ใบแล้วมีอากาศสำรองอิสระฉุกเฉิน การดำน้ำแบบ Pony Tank ก็ทำได้เช่นเดียวกัน สามารถดำด้วยกันได้อย่างสนุกสนาน ไหนจะ Twinset ที่เป็นวิธีการที่นักดำน้ำ Technical นิยมมากๆในการแบกถังสองใบขึ้นหลังแล้วลงน้ำไปเลย

2. ขึ้นลงน้ำง่ายกว่า เอาจริงๆการดำน้ำ sidemount ถ้าส่งถังให้กับคนบนเรือ ก็จะดูสะดวกสบายกว่า แต่เอาจริงๆแล้วการดำน้ำ sidemount ที่ถูกต้องก็ควรที่จะพึ่งพาตนเองให้ได้ ถ้าขึ้นจากน้ำด้วยถังมากกว่า 1 ใบ ก็ต้องทำ ถ้าเจอคลื่นลมแรงๆหล่ะก็ การขึ้นเรือด้วยถังทั้งหมดที่มีแปะอยู่ข้างตัวอย่าง sidemount นั้นท้าทายกว่าแน่นอน

Backmount ไม่ดีหรอ?

1. Backmount ก็มีข้อดีกว่า sidemount ผู้คนมักเข้าใจว่า sidemount ต้องดีกว่า แต่มันเป็นการ เพิ่ม task เมื่ออยู่ใต้น้ำ ในขณะที่ Backmount นั้นง่าย คุ้นชิน เพราะเราอยู่กับมันมาตั้งแต่เริ่มเรียน Open Water เลย เพราะฉนั้นจะดำน้ำแบบ sidemount ให้ดี ต้องมีการฝึกฝนอย่างต่อเนื่อง

2. Backmount ขึ้นลงน้ำไม่สะดวก ไม่ใช่เรื่องจริง อาจจะเป็นคำพูดเชิญชวนให้ไปเรียน sidemount มากกว่า เพราะว่าเอาจริงๆ ถ้าถอด/ใส่ชุด scuba บนผิวน้ำคล่องๆแล้วหล่ะก็ การใช้ Backmount ก็ขึ้นลงน้ำได้สะดวกสบายมากๆ ยิ่งถ้าเป็นชุด BCD ที่ใช้กระเป๋าตะกั่ว แทนเข็มขัดร้อยสายตะกั่วแล้วหละก็ ขึ้นลงน้ำเผลอๆสบายกว่า sidemount เสียอีก

Sidemount vs Twinset

การดำน้ำแบบถังหลายไปไม่ได้จำกัดที่ sidemount แต่ก่อนหน้านี้มีการดำน้ำด้วยถัง twinset มานานแล้ว แต่การจัดหาถัง Twinset นั้นไม่ได้ง่ายอย่างที่คิด ส่วนใหญ่ twinset diver จึงมักจะมีถัง twinset เป็นของตนเอง จึงมักถูกจำกัดเฉพาะพื้นที่ที่ขับรถไปถึง หรือร้านดำน้ำ/เรือดำน้ำ ที่มี twinset ให้ใช้เท่านั้น เท่านั้น แต่ sidemount จะทำให้การนำถังติดตัวหลายๆใบตอนดำน้ำได้ง่ายกว่า Twinset เพราะสามารถใช้ถังที่อยู่ที่ร้านดำน้ำ หรือเรือผู้ประกอบการดำน้ำได้เลย ซึ่งเริ่มต้นใช้ได้ตั้งแต่ถัง 1 ใบขึ้นไป ตามแต่ที่เราเรียนมา

จึงเป็นจุดเริ่มต้นของการน้ำระบบ Sidemount ในการดำน้ำแบบ Open Water ที่เอาจริงๆแทบไม่ได้มีความจำเป็นในการดำน้ำลักษณะที่เปิดกว้าง และไม่ได้ต้องเข้าที่แคบแต่อย่างใด

เพราะงั้นการดำน้ำ sidemount ก็เป็นแค่อีก configuration ที่แตกต่างออกไปจากการปฏิบัติเดิมๆ ที่เราคุ้นชินกันมา ที่สร้างเพิ่มขีดความสามารถในการเข้าที่แคบได้ปลอดภัยมากขึ้นเท่านั้นเอง

ถ้าอยากเรียน sidemount ทาง Blue Culture Diving มีครูที่สอน Recreational Sidemount Diving และ Technical Sidemount Diving ที่มีประสบการณ์กับอุปกรณ์หลากหลายยี่ห้อ และวิธีการหลากหลายรูปแบบ รวมไปถึงการใช้งานจริงๆในที่แคบเช่นเรือจม หรือถ้ำอีกด้วย ติดต่อเราได้เลย